Het levend erfgoed van Waals-Brabant

Waals-Brabant heeft heel wat populaire tradities. Deze weinig gekende maar best gezellige evenementen werden doorheen de generaties doorgegeven. Meestal zijn het getuigen van een sterk en traditioneel populair geloof dat diepgeworteld zit. Ontdek het levend erfgoed dat zich doorheen de seizoenen opvolgt: processies, toeren, feesten van patroonheiligen, optochten en andere traditionele feestelijkheden.

Beauvechain

Saint-Corneille Processie

Deze processie, gewijd aan Saint-Corneille en gepatroneerd door de broederschap met dezelfde naam, vindt elk jaar rond half mei plaats in Hamme-Mille, een plattelandsdorp in Waals-Brabant. Na een tweetalige mis in openlucht bij de Saint-Corneille kapel, zet de processie zich in beweging, geëscorteerd door paarden en versierde praalwagens. Bij de groepen die deelnemen aan de optocht, zijn er tal van ruiters, al dan niet in kostuum, en ook praalwagens die het lokale leven van vroeger evoqueren, de reliekhouder van Saint-Corneille en de fanfares van Hamme-Mille, Tourinnes-la-Grosse en Beauvechain

Braine-l’Alleud

Grote processie van Saint-Sang

De oorsprong van deze processie gaat terug tot de 15e eeuw. De pastoor van Ittre vond in het corporaal van de Kapel gewijd aan O.L.Vrouw van Troost een stukje gewijde hostie en toen hij het in zijn handen nam, begon het te bloeden. In 1410 erkende de bisschop van Cambrai het mirakel en werd de kapel een bedevaartsoord. Er werd een priorij opgericht die al snel zelfstandig werd en ten slotte uitgroeide tot een onafhankelijke abdij (1416).

Toer van Saint-Jean

De ‘Tour de la Saint-Jean’ in Lillois is een populair evenement dat al 800 jaar bestaat. Het steunt op verschillende verhalen, dat van Johannes de Doper en vooral Johannes van Matha, stichter van de orde van de Trinitariërs die kapelaan werden in Witterzée in 1202. Groot en klein genieten van de optocht, fanfare, vreugdevuur, brocante… tijdens dit weekend dat het begin van de zomer aankondigt.

Braine-le-Château

Processie van de Sainte-Croix kapel

Begin mei afspraak op het kerkplein van Braine-le-Château, een gemeente in het westen van Waals-Brabant, voor een traditionele mis gevolgd door de processie met de Koninklijke Fanfare Sainte-Cécile. De stoet trekt naar de Sainte-Croix kapel, een oude bedevaartplaats op een mooie site met een gebouw dat deels dateert van de 16e eeuw.

Processie van Notre-Dame-au-Bois

Vergezel de gelovigen die van de kerk van Notre-Dame-au-Bois in processie naar de kapel met dezelfde naam trekken. De voorzitter van de ‘Cavaliers de Notre-Dame-au-Bois’ met rond de hals de ketting van de koning van de boogschuttersvereniging van Saint-Sébastien, opent de processie, gevolgd door een groep landbouwers te paard. De fanfare Sainte-Cécile vormt de tweede groep. Daarna volgt het beeld van Notre-Dame-au-Bois, getooid met een kleed bedekt met juwelen en voorafgaand aan het Heilig Sacrament. Afspraak begin juli in deze gemeente van Waals-Brabant…

Genappe

Processie van Notre-Dame du Try-au-Chêne

Het is op de maandag van Pinksteren dat Notre-Dame du Try-au-Chêne haar oorspronkelijke kapel gaat betrekken tijdens de jaarlijkse bedevaart. Zij wordt in processie gedragen door vier mannen, van de Saint-Barthélemykerk van Bousval tot de kapel van Le Try-au-Chêne. Als het weer het toelaat, wordt het beeld uitgestald vóór de kapel waarna een mis in openlucht volgt. De kapel werd gebouwd in 1608 door kapitein Thierry Le Jeune, om de Maagd te bedanken die hem had beschermd tijdens de Tachtigjarige Oorlog, het conflict dat veroorzaakt werd door de opstand van de noordelijke Nederlanden tegen het koninkrijk Spanje.

Toer van Saint-Barthélemy

Ontdek de Toer van Saint-Barthélemy die ieder jaar plaatsvindt op de 1e zondag na 24 augustus in het dorp Bousval in het zuiden van Waals-Brabant. Men vindt geschreven sporen terug van dit religieus evenement vanaf de 17e eeuw. De processie met het beeld van de heilige, geplaatst op een praalwagen die getrokken wordt door twee Brabantse paarden, gaat door straten en velden langs een parcours van 5 km met haltes bij 7 kapellen. De ridders en de paardenspannen openen de mars. De fanfare, de clerus en de gelovigen, de dorpelingen en de nieuwsgierigen volgen in een iets langzamer tempo. De ceremonie eindigt op het kerkplein met de zegening van de paarden en de ruiters.

Grez-Doiceau

Feest van Saint-Georges

Een draak geveld door Sint-Joris, zegt u dat iets? Nee, het is niet de Doudou van Mons… Het gaat hier over Werner de Grez, een held van de kruistochten wiens geschiedenis zich vermengt met die van Sint-Joris of Saint-Georges, overwinnaar van de draak en patroonheilige van deze Waals-Brabantse gemeente: Grez-Doiceau. Het zijn hun twee legendes die aan de basis liggen van dit feest dat al vele eeuwen bestaat. Traditioneel vindt de processie plaats op 23 april wanneer deze datum op een zondag valt en zo niet op de zondag erna.

Incourt

Feest van de Kool

Rood, groen of wit? Kool krijgt in elk geval een ereplaats in Roux-Miroir! Wedstrijd voor de grootste kool, tentoonstelling van oude tractoren en motoren die in brouwerijen en boerderijen in het begin van de 20e eeuw werden gebruikt, een vijftigtal soorten kool.

Feest van de Vogelverschrikker

Sinds 2000 worden de dorpen van Incourt (in het oosten van Waals-Brabant) van half juli tot half september overspoeld door vreemde creaturen gemaakt van vodden en stro. De vogelverschrikkers zijn niet bedoeld om nieuwsgierigen weg te jagen maar om zoveel mogelijk mensen aan te trekken om hen de landelijkheid en gezelligheid van deze schilderachtige dorpen te laten ontdekken. De belangrijkste animatie van deze traditie situeert zich rond 15 augustus.

Mars van les Chouans

Neem half september deel aan de Mars van les Chouans (mars van de opstandelingen) in Incourt, in gezelschap van een honderdtal personen in kledij van de 18e eeuw en trekpaarden. Een parcours van 8 km waarbij u onderweg de gelegenheid hebt om gratis deel te nemen aan danshaltes… Maar waar komt deze traditie vandaan? Tijdens de winter van 1798-1799, in het oosten van het departement van de Dyle, werden de Franse autoriteiten geconfronteerd met een volksopstand geleid door Antoine Constant, een letterkundige die in Roux-Miroir woonde, een dorpje in Waals-Brabant.

Sainte-Ragenufle Processie

Ontdek de Sainte-Ragenufle processie in Incourt die dateert van de 12e eeuw. De stoet bestaat uit een indrukwekkende delegatie ruiters en ongeveer tien praalwagens met de heiligen van de deelgemeenten van Incourt. Ieder jaar, rond half mei, trekt de optocht van de kerk van Incourt naar de Sainte-Ragenuflebron, bekend voor zijn water dat koorts zou bedwingen. Jonge meisjes met bloemenmanden wandelen naast de gemeentelijke autoriteiten, afgevaardigden met patriottische vlaggen en religieuze autoriteiten.

Ittre

Processie van Notre-Dame de la Consolation in Virginal

Deze processie vindt telkens op de eerste zondag van juli plaats, voorafgegaan door een misviering. Dit godsdienstig feest stamt uit de 14e eeuw. In die tijd werd de streek getroffen door de pest. Een beeld van de Heilige Maagd werd van dorp tot dorp gedragen. Toen het aankwam in Virginal, stopte de epidemie. Daarom werd er ter ere van Maria een kapel gebouwd.

Processie van Notre-Dame d’Ittre

De processie van Notre-Dame d’Ittre vindt ieder jaar plaats op 15 augustus. Notre-Dame d’Ittre wordt in Waals-Brabant al heel lang aangebeden, onder meer in de middeleeuwen tegen pest en hoge koorts, maar de genezing van hernia’s en breuken was haar specialiteit. Deze processie verloopt sinds 1384 langs een traditioneel traject dat onderweg drie rustaltaren telt. Vandaag vergezellen banieren, de dorpsfanfare en ruiters u langs de route van de processie. Nadien volgt een kermis, concerten en bals tot laat in de nacht.

Nivelles

Toer Sainte-Gertrude van Nivelles

Elk jaar op 29 september, de feestdag van Sint-Michiel of de eerstvolgende zondag, vindt de “Tour de Sainte-Gertrude” of rondgang van Sint-Gertrudis. Naar deze rondgang van 15 km wordt telkens lang uitgekeken. Bezoekers uit binnen- en buitenland komen ernaartoe en steeds meer deelnemers treden in de voetsporen van de abdissen en kanunnikessen die zich vroeger ontfermden over de boeren, zieken en armen. Tot in de 13e eeuw vindt men sporen terug van deze rondgang van Sint-Gertrudis. Oorspronkelijk was het een zuiver religieuze processie, tegenwoordig ook een folkloristisch, gezellige evenement.In 2004 werd de “Tour’ de Sainte-Gertrude” uitgeroepen tot kunstwerk van het mondelinge en immateriële erfgoed van het erfgoed van de Franse Gemeenschap.

Tubize

Militaire Processie van Saint Véron

Op paasmaandag worden de relieken van Sint-Veroon, patroonheilige van Lembeek (bij Tubize), van rustaltaar tot rustaltaar gedragen, met een passage in Waals-Brabant en dat schept een band tussen Vlamingen en Walen. Het is een militaire mars zoals er veel zijn in het gebied tussen Samber en Maas. De processie vertrekt in Lembeek en bestaat uit verschillende groepen die oude uniformen dragen, waaronder een honderdtal ruiters. Het is een mars van 18 kilometer met een dertigtal haltes bij kapellen langs Tubize, Braine-le-Château en Clabecq, waarna de plechtige terugkeer naar Lembeek volgt. Deze militaire mars is zeer befaamd in het ‘Romaanse land’ en trekt tal van liefhebbers aan die geïnteresseerd zijn in kleurrijke processies

Toer Sainte-Renelde

Deze toer die geklasseerd is als ‘Immaterieel Erfgoed van de Franse Gemeenschap’, is gewijd aan de patrones van het dorp Saintes: Sainte-Renelde. De processie werd al in 1451 beschreven als een ‘oude gewoonte’ en zou het antwoord kunnen zijn op de pestepidemie uit het midden van de 14e eeuw. De stoet bestaat enkel uit ruiters. Op de zondag van Drie-eenheid, een week na Pinksteren, vergezellen tussen 150 en 200 mensen te paard, muzikanten en vlagdragers inbegrepen, de relikwieënkast van Sainte-Renelde voor een pelgrimstocht van 28 km rond Saintes, Bierghes en tot Quenast, in het uiterste westen van Waals-Brabant

Villers-la-Ville

Processie van 15 augustus

Neem deel aan de processie van 15 augustus in Marbais. Ze vertrekt aan de kerk van Marbais en omvat het Heilig Sacrament geëscorteerd door de ‘Pèlerins de Saint-Roch’, de sapeur-ruiters van la Sainte-Croix en de Koninklijke Harmonie ‘Le réveil Tillycien’. Ze trekt door de straten van dit dorpje in Waals-Brabant en houdt regelmatig halt, waarbij de pastoor de menigte zegent.

Processie van Notre-Dame des Affligés

Woon rond half mei de traditionele bedevaart bij in Villers-la-Ville, tijdens de processie van Notre-Dame des Affligés. Vertrek aan de romaanse kerk van Villers-la-Ville voor een parcours door de velden. Deze Waals-Brabantse processie passeert langs ‘Les Quatre Chênes’ en de ‘Porte de Nivelles’, en houdt halt bij elke kapel langs het parcours. Na een gezongen mis in de kerk van de Abdij van Villers-la-Ville, volgt de terugkeer lans de route de Mellery en via de ‘Porte de Namur’, met een speciale halte bij de kapel van Notre-Dame des Affligés.